Założenie własnej firmy nie jest w dzisiejszych czasach trudne. Tak naprawdę jest łatwiejsze, niż się większości z Was wydaje. Nie twierdzę oczywiście, że prowadzenie własnej firmy to przysłowiowa „bułka z masłem”, ale od strony formalnej naprawdę jest coraz łatwiej.
Chcę założyć własną firmę, czyli co, jak i gdzie załatwić?
Jeżeli chcesz otworzyć sklep internetowy, ale nie wiesz, jak się za to zabrać od strony formalnej, przeczytaj ten artykuł. Postaram się w sposób zrozumiały opisać, jakich formalności musisz dopełnić, żeby wystartować z biznesem. Dziś zakładam, że będzie to jednoosobowa działalność gospodarcza.
Kiedyś i dziś
Zacznijmy więc od początku. Jakiś czas wstecz, żeby założyć własną firmę, trzeba było wypełnić kilka wniosków, załatwić wiele więcej spraw formalnych, a dokładniej:
- wniosek o wpis do rejestru firm,
- wniosek o REGON,
- zgłoszenie do naczelnika Urzędu Skarbowego (o numer NIP),
- oświadczenie o wyborze formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych,
- zgłoszenie do ZUS (płatnika składek) lub oświadczenie do KRUS (ubezpieczenia społecznego rolników).
Większość z tych „spraw” załatwiało się w różnych instytucjach. Od jakiegoś czasu możesz jednym wnioskiem (CEIDG-1) uruchomić firmę. A od lipca 2011 roku również załatwić wszystko przez Internet.
CEIDG, czyli to, co powinieneś znać jeżeli zakładasz własną działalność
CEIDG, czyli Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej zaczęła funkcjonować w związku z Ustawą o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 roku (ta zaś weszła w życie w lipcu 2011 roku).
Głównym celem CEIDG jest zmniejszenie czasu potrzebnego na założenie działalności gospodarczej, między innymi poprzez możliwość założenia jej przez Internet, ale także dzięki ograniczeniu formalności związanych z zakładaniem firmy.
Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej zawiera również informacje o przedsiębiorcach, którzy prowadzą działalność gospodarczą w Polsce. Strona internetowa CEIDG dostępna jest pod adresem ceidg.gov.pl. Możesz na niej między innymi zarejestrować firmę oraz odnaleźć informacje o przedsiębiorcach (informacje te są jawne). Wcześniej informacje te można było uzyskać w odpowiednich urzędach gmin, miast. A teraz dostępne są również w Internecie.
Krok pierwszy, czyli CEIDG-1
Wniosek o rejestrację firmy to CEIDG-1 (dla jednoosobowych działalności gospodarczych lub wspólników spółek cywilnych). Do niedawna, jak już zdążyłam wspomnieć, musiałbyś wypełnić znacznie więcej dokumentów i złożyć kilka różnych wniosków, żeby zarejestrować firmę. Od pewnego czasu sprawa jest znacznie łatwiejsza.
Dokument CEIDG-1 (formularz) dostępny jest pod adresem, który podałam Ci troszkę wyżej (ceidg.gov.pl). Warto zapamiętać adres strony, ponieważ możesz na niej nie tylko zarejestrować firmę, a także uzyskać wszystkie niezbędne informacje dotyczące spraw związanych z zakładaniem działalności.
Do wypełnienia wniosku CEIDG-1 musisz przygotować…
Oczywiście do wypełnienia wniosku będą Ci potrzebne szczegółowe dane (jako wnioskodawcy) – pesel, miejsce zameldowania, zamieszkania, seria i numer dokumentu tożsamości, rodzaj i adres działalności gospodarczej (planowany) oraz numer NIP. Jeżeli zakładasz jednoosobową działalność gospodarczą, Twój osobisty NIP stanie się Twoim numerem identyfikacyjnym przedsiębiorcy w CEIDG (czyli będzie to numer NIP Twojej nowo założonej firmy).
Jeżeli chodzi natomiast o rodzaj działalności gospodarczej, musisz we wniosku określić, czym firma będzie się zajmowała. Rodzaj działalności zaznacza się poprzez wpisanie odpowiednich kodów. W celu sprawdzenia kodów (oznaczeń), udaj się na stronę internetową Głównego Urzędu Statystycznego. Nie wszystkie kody w ramach Polskiej Klasyfikacji Gospodarczej dostępne są dla indywidualnych przedsiębiorców, warto o tym pamiętać.
Tutaj możesz zobaczyć klasyfikację kodów
Bez wychodzenia z domu?
Możesz zarejestrowanie firmę również przez Internet. Jednak w tym celu konieczna będzie weryfikacja Twojej tożsamości (jako osoby składającej wniosek) oraz podpisanie go. Samo wypełnianie wniosku jest naprawdę proste i odbywa się przez stronę internetową, która instruuje, co po kolei powinieneś zrobić, żeby skutecznie wypełnić wniosek. Weryfikacja Twojej tożsamości możliwa jest poprzez profil zaufany lub podpis elektroniczny.
Profil zaufany jest metodą na potwierdzenie tożsamości w elektronicznych kontaktach z administracją. Zakładasz go jeden raz, a potem korzystasz przy okazji załatwiania wielu spraw „urzędowych”. Są dwa sposoby na założenie profilu zaufanego, o czym przeczytać możesz na stronie ePUAP.
Podpis elektroniczny jest kolejną bardzo przydatną rzeczą, zwłaszcza dla przedsiębiorców.
Od razu podkreślę jednak, że korzystanie z usługi podpisu elektronicznego jest płatne. Możesz tę opcję wykupić u jednej z pięciu firm wpisanych do rejestru Ministerstwa Gospodarki. Nie będę się teraz rozpisywać na temat podpisu elektronicznego, a zainteresowanych odsyłam na stronę Ministerstwa Gospodarki.
Opcja dla tych z Was, którzy nie posiadają profilu zaufanego, ani podpisu elektronicznego, to wydrukowanie i wypełnienie wniosku (i wizyta w urzędzie miejskim) lub wypełnienie go online, a potem udanie się do Urzędu Gminy w celu osobistego potwierdzenia rejestracji firmy.
Wydrukowanie wniosku co prawda nie pomoże Ci uniknąć wizyty w urzędzie miejskim, ale pozwoli Ci zaoszczędzić czas związany z wypełnianiem wniosku na miejscu. Jeżeli wypełnisz wniosek online, do urzędu miejskiego po jego wypełnieniu i wysłaniu online, musisz udać się w ciągu siedmiu dni.
Jeszcze inna opcja to wypełnienie wniosku online bez logowani się w systemie, zapamiętanie jego numeru, a potem udanie się do UM. Możesz również wysłać wydrukowany i wypełniony wniosek listem poleconym, jednak Twój podpis na takim wniosku musiałby być potwierdzony notarialnie. To zaś związane jest z kosztami i wizytą u notariusza.
Obecnie przez Internet można założyć firmę nawet w ciągu jednego dnia, a także zawiesić działalność, zmodyfikować, wznowić oraz zakończyć.
Co dalej z Twoim wnioskiem?
CEIDG wysyła dane z wniosku do stosownego dla Ciebie (jako przedsiębiorcy) naczelnika Urzędu Skarbowego (zgodnego z adresem firmy), a po nadaniu numeru NIP również do Głównego Urzędu Statystycznego oraz do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub stosownie do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Działalność możesz rozpocząć już w dniu złożenia wniosku. Masz jednak także możliwość zaznaczenia we wniosku innej daty rozpoczęcia działalności.
Krok drugi, czyli wizyta w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych
Maksymalnie do siedmiu dni od daty rozpoczęcia działalności konieczne jest zgłoszenie w odpowiednim dla Ciebie (dla przedsiębiorcy) oddziale ZUS kwoty do odprowadzania składek. Jeżeli Twoja firma będzie Twoim jedynym zajęciem, to musisz złożyć formularz ZUS ZUA, natomiast jeżeli jesteś gdzieś zatrudniony na pełny etat (i dostajesz wynagrodzenie powyżej minimalnej pensji krajowej), powinieneś wypełnić formularz ZUS ZZA. Wszystkie formularze znajdziesz na stronie ZUSu.
Niższy ZUS przez pierwsze 24 miesiące!
Nie zapomnij o tym, że w przypadku pozarolniczej działalności gospodarczej masz możliwość płacenia niższych składek ZUS przez pierwsze 24 miesiące od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności. Z tej możliwości możesz skorzystać, spełniając następujące warunki:
- w ciągu ostatnich 60 miesięcy nie prowadziłeś pozarolniczej działalności gospodarczej,
- nie wykonujesz działalności gospodarczej na rzecz swojego byłego pracodawcy, dla którego w roku założenia firmy lub w poprzednim, dokonywałeś czynności wchodzących w zakres obecnie prowadzonej działalności na podstawie stosunku pracy.
Warunki te muszą być przez Ciebie spełnione przez cały okres, w którym objęty jesteś niższymi składkami. Pamiętaj też o tym, że składki preferencyjne nie są nigdy niższe, niż 30% wynagrodzenia minimalnego za pracę.
Krok trzeci, czyli wizyta w Urzędzie Skarbowym
Musisz zdecydować się jeszcze, czy będziesz płatnikiem VAT, czy nie. Oczywiście nie każdy przedsiębiorca może być zwolniony z tego obowiązku – zwolnieni mogą być z niego mali przedsiębiorcy, u których wartość sprzedaży w ubiegłym roku podatkowym nie przekroczyła 150 000 zł. Jeżeli natomiast dopiero rozpoczynasz działalność, musisz samodzielnie obliczyć, czy zmieścisz się w limicie. Warto doczytać więcej szczegółowych informacji o podatkach VAT na stronie Ministerstwa Finansów. Jeżeli będziesz płatnikiem VAT, najpóźniej w dniu poprzedzającym rozpoczęcie działalności, musisz złożyć druk VAT-R (Formularz deklaracyjny VAT w formacie PDF) do Urzędu Skarbowego odpowiedniego dla siedziby Twojej firmy. Złożenie takiej deklaracji jest płatne i na chwilę obecną kosztuje 170zł.
I po sprawie, czyli masz własną firmę i możesz zacząć działać
Po pomyślnym załatwieniu spraw formalnych możesz zacząć działać. Masz własną firmę. Oczywiście niektóre decyzje musisz przemyśleć wcześniej (np. dotyczące VATu), ale zakładam, że zrobiłeś to już na etapie biznesplanu (powinieneś!).